Alkmaar – Vroonermeer

Vroonermeer is een rustige nieuwbouwwijk aan de rand van Alkmaar. Veel woningen liggen aan het water of het groen. Verkeersveiligheid en privacy zijn belangrijke uitgangspunten voor de ontwikkeling van Vroonermeer. Vroonermeer-Zuid is ontworpen als autoluwe buurt en Vroonermeer-Noord zal een meer landelijk karakter krijgen. De bouw van Vroonermeer-Zuid is in 2005 afgerond en telt 1.230 woningen. Vroonermeer-Noord ligt nog op de tekentafel en zal naar verwachting iets meer woningen tellen. De politiecijfers laten zien dat er weinig criminaliteit plaats vindt in Vroonermeer-Zuid. Er vindt wel enige overlast plaats, maar de risico’s op woninginbraak, diefstal uit auto’s, vernieling en mishandeling liggen in deze buurt veel lager dan in de rest van Alkmaar en de rest van Nederland. Toch is het de vraag of deze situatie zo blijft. Vroonermeer is immers een kinderrijke buurt en het zou dus goed kunnen dat de jongerenoverlast zal toenemen als deze kinderen ouder worden. Daarnaast blijkt uit een vooronderzoek van het project Sociaal Veilige Stedenbouw dat veel Vinex-wijken een ruimtelijke structuur hebben die vergelijkbaar is met oudere wijken waar relatief veel problemen zijn met criminaliteit en overlast. Om na te gaan of dit ook het geval is in Vroonermeer en of er verbeteringen mogelijk zijn in de plannen voor -Noord en de bestaande situatie in -Zuid, heeft de gemeente Alkmaar besloten mee te doen aan het project Sociaal Veilige Stedenbouw.

De autoluwe opzet van Vroonermeer-Zuid heeft grote gevolgen voor haar ruimtelijke kwaliteiten. De buurt is voor het autoverkeer slechts aan één kant (in het noorden) ontsloten en het stratenpatroon is op twee plekken geknipt waardoor de toegankelijkheid voor autoverkeer nog meer wordt beperkt. In Zuid zijn de routes voor autoverkeer en langzaamverkeer voor een groot deel van elkaar gescheiden. In Noord is dat niet het geval en zullen (volgens de huidige plannen) alle straten zowel voor snel- als langzaamverkeer toegankelijk zijn. De woningen in Vroonermeer voldoen allemaal aan de eisen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen^®. Toch is de zichtbaarheid niet op alle plekken even goed. Veel woningen richten de entrees vooral naar de zijstraten en niet naar de openbare ruimte en hoofdwegen. De groenzone in het midden van Vroonermeer-Zuid wordt volledig geflankeerd door kopse kanten van woningen. Ook de woningen aan de hoofdstraat (de Multatulilaan) hebben nauwelijks een relatie met deze straat. Voor voetgangers en fietsers heeft Vroonermeer voldoende potenties voor vitaal straatleven, maar deze kwaliteit komt nu onvoldoende tot haar recht door de lage toegankelijkheid van de buurt en het gebrek aan ontmoetingsplekken. Het gebied tussen Vroonermeer-Noord en -Zuid heeft in ruimtelijk opzicht alle troeven in handen om een verbinding te vormen tussen de twee buurten en een plek te worden voor ontmoeting en bedrijvigheid. Bij de ontwikkeling en inrichting van dit gebied kan daar op ingezet worden.

Uit de analyse is gebleken dat de grootste kans voor een toename van de vitaliteit en levendigheid in Vroonermeer ligt in het ontwikkelen van een centraal ontmoetingspunt in de ruimte tussen de twee buurten. De ontwikkeling van dit ‘tussengebied’ aan De Keesman met functies en voorzieningen verbindt de twee buurten met elkaar. De plek kan transformeren tot een leesbare en aantrekkelijk entree van de Vroonermeer; een centrumknoop en ontmoetingspunt voor mensen uit de buurt en de omgeving. Er zijn goede mogelijkheden om de toegankelijkheid van Vroonermeer-Zuid te verhogen, gelegenheden voor activiteit en ontmoeting in -Noord te creëren en een nieuw lokaal centrum tussen Vroonermeer-Noord en -Zuid te realiseren. Naar verwachting leiden deze ingrepen niet alleen tot betere condities voor sociale veiligheid, maar zullen ook de ruimtelijke kwaliteiten en leefbaarheid in Vroonermeer worden verbeterd.